Yeni kriz kapıda: Açıldı büyük tepki geldi

Türkiye’nin Cenevre Başkonsolosu Mehmet Sait Uyanık, İsviçre’nin Cenevre kentindeki Trembley Parkı’nda bu akşam açılan Ermeni anıtına ilişkin, “Ermeni anıtı, Türkiye-İsviçre ilişkilerine olumsuz etkileri olacak art niyetli ve maksatlı bir girişimdir.” dedi. Anıta ilişkin ilk tepki Dışişleri’nden gelmiş ve “tek taraflı tarih anlatısını mutlak gerçek olarak sunmak” olarak nitelendirilmişti.

Cenevre’de Ermeni anıtı açılmasına İsviçre’deki Türk toplumu sert tepki gösterdi. Türkiye’nin Cenevre Başkonsolosu Uyanık, AA’ya yaptığı açıklamada anıtın açılışını kınadı.

Batı İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu da Tribune de Geneve gazetesine verdiği tam sayfa ilanla Cenevre Kantonu’na tepki gösterdi.

Anıtın açılışına Cenevre Belediye Başkanı Sami Kanaan ve Cenevre Kantonu üst düzey yetkilileri ile terör örgütü PKK yandaşlarının katılması da dikkati çekti.

“ANIT CENEVRE’NİN TARAFSIZLIĞINA GÖLGE DÜŞÜRDÜ”

Başkonsolos Uyanık, “Trembley Parkı’nda açılan Ermeni anıtı, Türkiye-İsviçre ilişkilerine olumsuz etkileri olacak art niyetli ve maksatlı bir girişimdir.” dedi. Uyanık, Türkiye karşıtlığıyla hareket eden bazı yerel siyasetçilerin canı gönülden sahiplendikleri bu projenin Cenevre, hatta İsviçre’deki Türk toplumunda derin rahatsızlığa sebep olduğunu ifade etti.

Uyanık, anıtın Cenevre’nin toplumsal huzuruna katkı sağlamayacağı gibi şehrin uluslararası niteliğine ve ülkenin tarafsızlığına da gölge düşürdüğüne işaret etti. Uyanık, şunları söyledi:

“AİHM kararlarını gözardı eden Ermenilerin tek taraflı söylemleri üzerine dayalı bu projenin 1915 olayları hakkında iki toplum arasındaki mevcut anlaşmazlığı daha da körükleyeceği aşikardır.

Anıtın, Cenevreliler ve Ermeni toplumunun ortak hafızasını yansıttığı ileri sürülmektedir. Geçmişte Cenevre’yi ve İsviçre çıkarlarını hedef alan Ermeni terör örgütlerinin saldırıları da Cenevre’de bu projeyi destekleyen yerel makamların aklına umarım bir gün gelir. Bu meyanda, 1981 yılında Cenevre’de Ermeni bir terörist tarafından şehit edilen Başkonsolosluğumuz mensubu Mehmet Savaş Yergüz’ü Cenevre Başkonsolosluğu ve buradaki Türk toplumunun unutmayacağını temin edebilirim.”

 “ANIT İKİ YÜZLÜ BİR OYUNUN PARÇASI”

Başkanlığını Celal Bayar’ın yaptığı Batı İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu da Tribune de Geneve gazetesine Fransızca olarak tam sayfa verdiği ilanda, Trembley’deki Ermeni anıtının Cenevre’nin uluslararası rolüne bir hakaret olduğunu vurguladı.

İlanda, “Trembley Parkı yakınlarında oturan mahalle sakinlerinin temyiz başvurusu halen Federal Mahkeme önünde iken, Cenevre Belediyesi adli mercilerin kararını dahi beklemeden bu akşam tartışmalı yapının açılışını yapıyor. Petit-Saconnex sakinlerinin ve ülkenin kurumlarının aleyhine bu denli kin ve hor görmenin sebebi nedir? Cenevre Belediye Meclisinin Ermeni anıtını temel alan 2007 yılındaki M-759 sayılı önergesinin kabulünden bu yana demokratik
tartışma adabı hiçe sayılıyor.” ifadeleri yer aldı.

İlanda, Cenevre’de Yahudi soykırımı anısına bir anıt yokken, tarihçiler arasında son derece tartışmalı bir konu olan sözde Ermeni soykırımı anısına bir anıt dikmenin aciliyetinin iki yüzlü bir oyunun parçası olduğu vurgulandı.

CENEVRE BELEDİYESİNE TEPKİ

Anıtın, Avrupa’da İslamofobi ve Türk düşmanlığının endişe verici şekilde yükseldiği bir dönemde toplumların barış içinde birlikte yaşam hedefi için de tehlike oluşturduğuna dikkat çekilen ilanda şunlar kaydedildi:

“Avrupa’nın başka yerlerinde yetkililer daha sorumlu bir tutum benimserken Hafızanın Sokak Lambaları anıtıyla birlikte Cenevre Belediyesi yetkilileri endişe verici bir hafıza kaybına uğradıklarını da kanıtlamaktadırlar. Cenevre Belediyesi yetkililerini benzer şekilde davranmaya, tarihin mahkemesi önünde durmaktan vazgeçmeye davet ediyoruz. Zira, Cenevre Belediyesi yetkililerinin böyle bir yetkisi bulunmamaktadır.”

İLK TEPKİ DIŞİŞLERİ’NDEN

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, İsviçre’nin Cenevre kentinde bugün açılacak 1915 olaylarına ilişkin anıt hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Cenevre’deki bir parkta Cenevre Belediyesi ve İsviçre Ermeni toplumunun katılımıyla bugün “Ermeni Anıtı”nın açılışının yapılacağının anlaşıldığını söyleyen Aksoy, “Bu anıt bir sanat eseri olarak lanse ediliyor. Ancak bunun arkasındaki amaç 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak kabul ettirmek. Ermenilerin her zamanki tek taraflı tarih anlatısını mutlak gerçek olarak sunmak” diye konuştu.

SON DERECE MANİDAR

Konuyla ilgili Federal Mahkeme süreci sonuçlanmadan bu anıtın açılmasının son derece manidar olduğuna dikkati çeken Aksoy, “Malum, 1915 olaylarının niteliği hakkında bir oydaşma yok. İsviçrelilerin de bunu çok iyi bilmesi beklenir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) İsviçre aleyhine kararlar vermişti geçmişte. Ön yargılı ve bilgisiz bazı yerel siyasetçiler, tarihe adeta at gözlüğüyle bakıyorlar. Objektif anlayıştan çok uzaklar” değerlendirmesinde bulundu.

Bu konunun dış politikaya yansıması olduğunu da vurgulayan Aksoy, şöyle devam etti:

ASALA HATIRLATMASI

“Zira, İsviçre Konfederasyonu’nu da ilgilendiren hassas bir mesele. Dolayısıyla, bunu sadece Cenevre Belediyesi’nin sorumluluğunda olan sıradan bir imar meselesi olarak görmemiz mümkün değil. Anıtın, ‘Cenevreliler ve Ermeni toplumunun ortak hafızasını yansıttığı iddia ediliyor. O zaman geçmişte Ermeni terör örgütlerinin Cenevre’deki saldırılarını da hatırlatmak gerekir. Sormak isterim: ‘ASALA tarafından 1981 yılında şehit edilen Cenevre Başkonsolosluğumuz Sözleşmeli Sekreteri Mehmet Savaş Yergüz’ün anısını yaşatmak da Cenevre Belediyesi yetkililerinin aklına gelecek mi acaba?’ “